Chọn dòng Hoàng liên ô rô (Mahonia nepalensis D.C.) theo hàm lượng berberine phục vụ nhân giống, gây trồng ở Lâm Đồng

Chọn dòng Hoàng liên ô rô (Mahonia nepalensis D.C.) theo hàm lượng berberine phục vụ nhân giống, gây trồng ở Lâm Đồng

Nguyễn Thành Mến, Lưu Thế Trung, Bùi Văn Trọng, Nguyễn Hữu Toàn Phan, Nguyễn Thị Diệu Thuần

TÓM TẮT

Hoàng liên ô rô (Mahonia nepalensis D.C.) là loài cây dược liệu giá trị, đã được sử dụng ở nhiều nước châu Á. Tại Việt Nam, loài này được phát hiện có phân bố tập trung ở Tây Bắc (Lai Châu, Cao Bằng, Bắc Kạn, Hà Giang, Lào Cai) và tỉnh Lâm Đồng. Cây Hoàng liên ô rô hiện nay bị khai thác mạnh và đang bị nguy cấp cần phải bảo tồn. Trong thân cây Hoàng liên ô rô chứa hoạt chất berberine có công dụng chữa rối loạn tiêu hóa, lỵ, viêm ruột, đau mắt, ăn không tiêu và làm thuốc bổ. Mẫu thân cây của 15 dòng Hoàng liên ô rô đã được chọn thu thập tại 2 khu vực phân bố tự nhiên ở núi Langbiang và xã Phát Chi cùng với các điểm trồng chuyển chỗ tại TP. Đà Lạt, Lâm Đồng. Kết quả phân tích hàm lượng berberine bằng phương pháp sắc khí lỏng cao áp (HPLC) trên máy HPLC Agilent 1200 cho thấy hàm lượng berberine trong thân cây khá cao, biến động trong khoảng 0,086-0,293% (trên mẫu tươi) và từ 0,182-0,763% (trên mẫu khô). Độ ẩm của nguyên liệu thay đổi trong khoảng 50,00-67,65%. Trong đó 6 dòng có hàm lượng berberine cao > 0,4% (gồm HL13, HL15, HL14, HL05, HL12, HL11) đề nghị lựa chọn để tiếp tục nghiên cứu nhân giống, gây trồng thử nghiệm phục vụ cho công tác bảo tồn và phát triển Hoàng liên ô rô tại Lâm Đồng.

NN&PTNT, chuyên đề LSNG (2018), 91-97