BỔ SUNG LOÀI Impatiens lobulifera (Họ Balsaminaceae) CHO HỆ THỰC VẬT VIỆT NAM

Chu Ngọc Quân¹, Averyanov V. Leonid², Võ Đại Hải³, Maisak V. Tatiana²,
Nguyễn Hải Đăng³, Đặng Văn Hà⁴, Nguyễn Thị Yến⁴, Nguyễn Văn Lý⁴, Nguyễn Hữu Cường⁴

¹Vườn Quốc gia Ba Vì
²Viện Thực vật Komarov, Viện Hàn lâm Khoa học Nga
³Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam
⁴Trường Đại học Lâm nghiệp

TÓM TẮT

Trên thế giới, chi Bóng nước (Impatiens L.) thuộc họ Bóng nước (Balsaminaceae) gồm khoảng 1.000 loài phân bố chủ yếu ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới châu Mỹ, châu Âu và Đông Nam Á, cũng như ở Đông Á. Ở Việt Nam, chi này có 42 loài, bao gồm cả loài Impatiens monticola Hook.f. mới ghi nhận gần đây. Trong quá trình nghiên cứu chi Bóng nước (Impatiens) ở một số khu vực núi đá vôi miền Bắc Việt Nam, chúng tôi phát hiện loài Impatiens lobulifera S.X.Yu, Y.L.Chen & H.N.Qin phân bố ở Vườn Quốc gia Ba Bể, Bắc Kạn. Loài Impatiens lobulifera có một vài đặc điểm đặc trưng lá hình trứng, cuống lá có 2 tuyến tròn; cụm 2 - 3 hoa, hoa màu vàng xanh, móng gắn xẻ 2 phía chót, hạt có lông. Đây là loài bổ sung cho hệ thực vật Việt Nam và trước là đặc hữu của Trung Quốc.

Từ khóa: Balsaminaceae, Impatiens, I. lobulifera, ghi nhận mới, Việt Nam.

Nguồn: Tạp chí KHLN Số 1/2024: 03-08.

NEW SPECIES, Impatiens lobulifera (Balsaminaceae) IN THE FLORA OF VIETNAM

SUMMARY

Impatiens lobulifera S. X. Yu, Y. L. Chen & H. N. Qin, previously known as an endemic of SE China, is found first in Vietnam, in Ba Be National Park (Bac Kan Province). The voucher herbarium specimens of this species collected in Vietnam are housed in the herbaria of the Vietnam National University of Forestry (VNF) and the Komarov Botanical Institute (LE). An amended morphological description of this species, accompanied by color photos, new data on ecology, and phenology are additionally provided.
 

Keywords: Balsaminaceae, Impatiens, Impatiens lobulifera, new record, plant diversity, plant geography, Vietnam

Fig. 2. Impatiens lobulifera S. X. Yu, Y. L. Chen & H. N. Qin.
(A) Apex of flowering shoot. (B) Flowers, views from different sides. (C) Abaxial and adaxial surface of leaf.

(D) Lateral united petals. (E, F) Lower sepal. (G) Fruits and seeds. (H) Lateral sepal. (I) Dorsal petal and stamens. Photos, correction, and plate design by Cuong Huu Nguyen.