Nguyễn Bá Trung*, Lưu Thế Trung, Hoàng Thanh Trường, Lê Cảnh Nam, Giang Thị Thanh, Trần Văn Ninh
Viện Khoa học Lâm nghiệp Nam Trung Bộ và Tây Nguyên
TÓM TẮT
Du sam núi đất (Keteleeria evelyniana Mast.) là cây gỗ lớn thuộc họ thông. Trong tự nhiên, loài có phân bố rộng nhưng mọc rải rác chủ yếu bị khai thác để lấy gỗ, cây tái sinh có triển vọng không nhiều, do vậy môi trường sống của loài dần bị thu hẹp. Nghiên cứu này nhằm cung cấp thông tin về đặc điểm hình thái quả và hạt, kỹ thuật nhân giống và phương pháp bảo quản hạt cho loài. Quả có hình trụ thon, chiều dài trung bình khoảng 14,63 cm và chiều rộng khoảng 4,26 cm, số lượng hạt trung bình 137 hạt/quả, trong đó hạt chắc chiếm tỷ lệ 58,72% và tỷ lệ hạt lép là 41,27%, hạt màu vàng chứa nhiều nhựa. Kết quả nhân giống từ hạt cho thấy, tỷ lệ nảy mầm của hạt Du sam núi đất được thử nghiệm ngâm ở nhiệt độ xử lý ban đầu là 40oC trong thời gian 30 phút đạt tỷ lệ là 75,33%, thời gian nảy mầm 20,48 ngày, tốc độ nảy mầm 4,96%/ngày và thế nảy mầm 18% khi ngâm hạt ở nhiệt độ 40oC trong 60 phút. Hạt được bảo quản bằng phương pháp gói trong giấy báo để trong tủ lạnh nhiệt độ 5 oC cho tỷ lệ nảy mầm tốt nhất đạt 66,50%.
Từ khoá: Du sam núi đất, bảo quản hạt, tỷ lệ nảy mầm, nhân giống hữu tính.
Nguồn: Tạp chí khoa học lâm nghiệp, số 04 (2024): 27-34.
INITIAL RESEARCH ON THE PROPAGATION OF SPECIES (Keteleeria evelyniana Mast.) IN DA LAT CITY, LAM DONG PROVINCE
SUMMARY
Keteleeria evelyniana is a large tree belonging to the Pinaceae family. In nature, the species has a wide distribution but grows scattered and is mainly exploited for wood, the regeneration prospects are not much, so the habitat of the species is gradually narrowing. This study aims to provide information on the morphological characteristics of fruits and seeds, propagation techniques and seed preservation methods for the species. The fruit is cylindrical, with an average length of about 14.63 cm and a width of about 4.26 cm, the average number of seeds is 137 seeds/fruit, of which the solid seeds account for 58.72% and the empty seeds are 41.27%, the yellow seeds contain a lot of resin. The results of seed propagation showed that the germination rate of keteleeria evelyniana seeds tested by soaking at an initial treatment temperature of 40oC for 30 minutes was 75.33%, germination time was 20.48 days, germination rate was 4.96%/day and germination potential was 18% when soaking seeds at 40oC for 60 minutes. Seeds preserved by wrapping in newspaper and placing in a refrigerator at 5oC gave the best germination rate of 66.50%.
Keywords: Keteleeria evelyniana, seed preservation, germination rate, propagation.
Hình 1. Hình ảnh quả và hạt Du sam núi đất
Hình 2. Cây con Du sam núi đất tại vườn ươm