MÔ HÌNH SINH TRƯỞNG VÀ TĂNG TRƯỞNG ĐƯỜNG KÍNH THÔNG 5 LÁ (Pinus dalatensis Ferré) THEO VÙNG PHÂN BỐ TẠI TÂY NGUYÊN

MÔ HÌNH SINH TRƯỞNG VÀ TĂNG TRƯỞNG ĐƯỜNG KÍNH THÔNG 5 LÁ (Pinus dalatensis Ferré)    THEO VÙNG PHÂN BỐ TẠI TÂY NGUYÊN

Lê Cảnh Nam¹, NguyễnThành Mến¹, Hồ Ngọc Thọ² và Bảo Huy³

¹ Viện Khoa học Lâm nghiệp Nam Trung Bộ và Tây Nguyên

²Vườn Quốc gia Kon Kiinh, tỉnh Gia Lai

³ Đại học Tây Nguyên

Thông 5 lá (Pinus dalatensis Ferré) là loài đặc hữu theo nghĩa rộng của dãy Trường Sơn. Ở Việt Nam, Thông 5 lá có phân bố tập trung chủ yếu ở Tây Nguyên trong kiểu rừng kín hỗn hợp cây lá rộng lá kim ẩm nhiệt đới núi thấp. Nghiên cứu này nhằm mục đích xây dựng mô hình sinh trưởng, tăng tưởng đường kính loài Thông 5 lá theo từng vùng phân bố tại Tây Nguyên. Số liệu nghiên cứu được thu thập bằng khoan tăng trưởng đường kính từ 56 cây cá thể rải đều từ các cấp kính tại 3 vùng Bidoup Núi Bà, Chư Yang Sin và Kon Ka Kinh. Thiết lập mô hình phi tuyến có trọng với ảnh hưởng của vùng phân bố sinh thái theo phương pháp hợp lý cực đại (Maximum Likelihood). Kết quả đã xác định được lượng tăng trưởng đường kính (Zd) Thông 5 lá biến động từ 0,013 đến 3,065 cm/năm do ảnh hưởng của tuổi cây và yếu tố sinh thái khác nhau, trung bình là 0,340 cm/năm và xây dựng được mô hình sinh trưởng, tăng trưởng cho loài Thông 5 lá và thẩm định sai số cho ba vùng phân bố sinh thái, với mô hình sinh trưởng đường kính D/A theo dạng Exponential: D = 400×(1 – e^(-ai×A)) và tỷ lệ tăng trưởng đường kính Pd/D theo dạng Power Pd = a×D^bi, trong đó các tham số a_i và b_i thay đổi theo từng vùng phân bố sinh thái.

DIAMETER GROWTH AND INCREMENT MODELS OF Pinus dalatensis Ferré SPECIES IN THE CENTRAL HIGHLANDS OF VIETNAM

Le Canh Nam¹, Nguyen Thanh Men¹, Ho Ngoc Tho² and Bao Huy³

¹ Forest Sciences Institute of Central Highlands and South of Central Viet Nam

²Kon Ka Kinh National Park, Gia Lai Province

³Tay Nguyen University

Pinus dalatensis Ferré, an endemic species to Annamite range, was first desribed and published in 1960 by Ferre, a French botanist. In Vietnam, Pinus dalatensis is mainly distributed in the mixed broad-leaved and coniferous forests in the Central Highlands. The main objective of this study is to develop the diameter (D) growth - increment rate (Pd) models of Pinus dalatensis at each site in the Central Highlands of Vietnam. We collected data of diameter growth and increment from 56 sample trees  at 3 different sites (National Parks of Bidoup Núi Bà, Chư Yang Sin and Kon Ka Kinh) by using a Haglof increment borer. The method for developing equations was weighted nonlinear regression with random effects of the site fit by maximum likelihood. As a result, the annual increment of diameter of Pinus dalatensis (Zd ) is affected by its age and different ecological factors, and Zd ranges from 0.013 to 3,065 cm year^-1 and the mean annual increment of diameter is 0.340 cm year^-1. Besides, the models of diameter growth and increment of Pinus dalatensis were developed as well as cross-validated in 3 sites of the Central Highlands; the selected models figured out that the diameter growth models fit the Exponential function: D = 400×(1 – e^(-ai×A)) and the regression between Pd and D fit well in with the Power rule: Pd = a×D^bi, in which parameters a_i and b_i changed along with different site.

Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, số 5 (2020), trang 113-119